De ZijLijn ~ Radiocolumns in coronatijden
~3~
Er is een groepspagina op Facebook die ‘Hoop en fotografie’ heet. Lenslustigen laten er deze dagen naar hartenlust plaatjes op los. Het thema van de afgelopen week, compleet met hashtag, was: ‘hier word ik vrolijk van’, en nogal wat leden gaven gehoor aan die voorzet.
Ik vind die foto’s hartverwarmend. Niet omdat ze altijd van zulke hoge kwaliteit zijn, maar om wat mensen onder die noemer vastleggen en willen delen.
We worden blij van de ontluikende lente, zo blijkt. Van een schitterende bloem, een paard in de wei bij zonsondergang. We worden vrolijk van een eend die ligt te broeden in een bloembak op een verlaten terras, van een plakje cake die onze kinderen zelf bakten, van grappige situaties en een dikke knuffel.
Ik zie geen mens foto’s van zijn elektronica delen (tenzij als er gechat wordt met geliefden), of van tv-programma’s, series, archiefbeelden van voetbalcompetities of wielerwedstrijden. Ik zie – eerlijk is eerlijk – ook geen foto’s van lievelingsboeken of theatervoorstellingen. Maar misschien zijn die minder fotogeniek of zijn daar genoeg andere pagina’s voor.
In elk geval hebben al die gedeelde foto’s één ding gemeenschappelijk. We worden gelukkig van de kleine dingen, die we dan ook nog eens recht onder onze neus hebben: de natuur, onze geliefden, schoonheid en humor.
Kijken we nu scherper naar wat we dicht in onze buurt voor het grijpen hebben omdat we nergens anders heen kunnen? Of beseffen we nu gewoon beter dat dít de dingen zijn die ons werkelijk gelukkig maken, en hebben we daar minder oog voor in tijden waarin de wereld veel sneller draait en veel schreeuweriger op ons afkomt?
Er is een wet in de alchemie die stelt dat je voor de oplossing van een knoop best zoekt naar het kleinste draadje dat je kunt vinden om los te trekken, de subtielste handeling, de ingreep die zo weinig mogelijk impact heeft op de omgeving. Want alles wat je doet, heeft niet alleen een resultaat maar ook een bijwerking tot gevolg. Grote middelen inzetten heeft dus grote gevolgen. En die vragen op hun beurt weer om oplossingen. Dat creëert in sommige gevallen zelfs een heuse dynamiek die de vooruitgangsval heet: we graven een telkens iets diepere put om de vorige die we maakten te dempen.
En eigenlijk weten we dat wel. Niet schieten met een kanon op een mug, zeggen we tegen elkaar. Niet meer dan een paar druppels water bij de whisky. Maar als het aankomt op het dagelijks leven, kunnen we wel een opfrissertje gebruiken. Dank u, corona.
In deze lockdown-tijden vinden er aardschokken plaats, economisch en persoonlijk. En natuurlijk is het balen dat een groot project, een reis of een evenement niet kan doorgaan. Maar het zijn vaak de kleine dingen die ons in het dagelijks leven nog het meest uit ons evenwicht brengen. Je familie en je vrienden niet zomaar kunnen zien of vastpakken. Eens geen dagje naar zee mogen gaan uitwaaien. Geen terrasje kunnen doen. Niet gewoon snel even de supermarkt binnen lopen.
Ook hier zien we de kracht van het kleine aan het werk.
Door ons allemaal thuis vast te zetten, dwingt dit virus ons met ongekende kracht tot een verandering van perspectief. Geen viersterrenresort in Bali kan op tegen een knuffel van je kleinkind. Geen digitale tv met zevenhonderd kanalen kan goedmaken dat we ons niet vrij kunnen bewegen.
Aan die toestand komt uiteindelijk wel weer een einde. De tijd van restaurants, festivals, theaterbezoek en verre reizen komt weer terug. Dat weten we.
Maar intussen gaat de alchemie van het leven wel mooi met ons aan de slag. Eén draadje, één druppeltje per keer. En ze verandert ons.
Ik hoop dat we, wanneer het dagelijks leven een nieuw evenwicht vindt en veel van de grote dingen die we nu missen weer mogelijk worden, toch vooral de kracht van het kleine blijven koesteren.
Hardnekkige melodietjes 