Een auteurslezing aan de hand van deze affiche? Dat kan! Meer info hier.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
“Ik zoek een boek voor mijn dochter. Ze is twaalf en ze moet voor school een boek lezen over de Tweede Wereldoorlog. Liefst zo dun mogelijk, want ze leest niet graag.”
Zit je in een leesgroep, werk je in een bib of een boekhandel? Dan heb je dit soort uitspraken vast al tig keer gehoord. Wat een misvatting, denk ik altijd.
Waar halen we in hemelsnaam het idee vandaan dat dunne boeken makkelijker zouden zijn? Leg eens een kortfilm van Michael Roskam naast een drie uur durende blockbuster met superhelden en je hebt meteen door dat de lengte van de film niks zegt over de zwaarte ervan. Voor boeken is het net zo.
Ik kan me natuurlijk voorstellen dat een kind met zware dyslexie, dat struikelt over elke lettergreep, het zweet voelt uitbreken bij een turf van driehonderd bladzijden. Maar ‘niet graag lezen’ heeft bijna altijd te maken met ‘niet geraakt worden door het verhaal’, en veel minder met struikelen over woorden of de lengte van een tekst.
Het is alsof je een mama hoort zeggen in het restaurant: “Mijn kind is een slechte eter. Dus liever geen kom fruitsla. Doe maar twee spruitjes, dat is minder en dus makkelijker.” Ik betwijfel heel sterk of het kind zo liever zal leren eten.
Lezen is aan de ene kant een vaardigheid (verbale geletterdheid) en aan de andere kant een heel universum toelaten in je hoofd. Als je dat tweede element voldoende cultiveert, door voor te lezen, door kinderen bloot te stellen aan elke mogelijke vorm van verhalen, dan gaan er werelden open en wordt de stap naar zelf lezen stukken kleiner. Het gaat om nieuwe smaken ontdekken. Goesting laten krijgen. Zin voor avontuur, voor informatie en voor betovering laten groeien. Het gaat om de verhalen. Lezen is een zeer verrijkende manier om daar toegang toe te krijgen (ook stukken beter ook voor de hersenen dan film).
Akkoord, we gaan niet van elk kind een veellezer maken, maar dat hoeft ook helemaal niet.
Laten we proberen te beginnen met het keurslijf van het meten en becijferen af te leggen, eens te lachen om AVI-niveaus en kinderen goede verhalen aan te bieden. Voorlezen in de klas, voor het slapengaan (óók als ze zelf al kunnen lezen, het ene versterkt het andere alleen maar), zelf in de zetel gaan zitten met een boek…
Laat kinderen gerust boeken uitproberen die ‘boven hun niveau’ zijn. Als het verhaal hen bijt, houden ze er een fantastische ervaring aan over. De beste boeken die ik las, waren die waarvoor ik net te jong was om ze echt te begrijpen. Laat kinderen net zo goed plezier beleven aan verhalen die ze geweldig vinden, ook al zuchten wij intussen inwendig dat het weer regenboogkleurige troep is over een zekere muis met een culinaire naam. Het betere werk kan altijd later nog komen.
Schat de keuzes van je kind in op basis van zijn smaak, zijn favoriete onderwerpen, zijn mate van toewijding of koppigheid, zijn schoenmaat desnoods. Alles behalve het aantal bladzijden van een boek.
En aan alle ouders die, hoe liefdevol en goedbedoeld ook, tegen hun kind zeggen: ‘Zou je dat boek wel kiezen, het is zo dik?’, ‘Doe dat maar niet schat, dat is te moeilijk voor jou’, of die omvang nog altijd verwarren met moeilijkheidsgraad, zeg ik bij deze vriendelijk maar beslist: slik je woorden alstublieft in en laat je kind ontdekken waar het zin in heeft. Eens het de smaak van fruit geproefd heeft, eet het de hele kom leeg. Of op zijn minst veel meer dan jij in gedachten had toen je het met de allerbeste bedoelingen twee spruiten bestelde.
Daar lijkt het wel op, nietwaar? Het is al een hele tijd geleden dat ik nog zó weinig schreef. Of toch op deze blog. Maar dat is gewoon hoe de dingen zijn. De oogst het ene jaar is ook de andere niet.
Deze winter trek ik mij bewust terug in mijn hol. Ik krul me op, houd winterslaap. Het is een compensatie voor al wat voorafging. Ik laat me drijven op een stroom die beter dan ik zelf weet waar ik heen moet.
Er zijn weinig woorden op dit moment, en weinig redenen om naar buiten te komen. En dat is prima.
Maar net als in elke andere slaap ben ik niet passief. Ik verwerk dingen van het afgelopen jaar. Ik heb dromen – fijne en andere, die zelfs veel weg hebben van nachtmerries. Ik aanvaard dat er in deze donkere, trage dagen gewoon minder gebeurt, dat ik minder zin heb in actie en dat ik dat ritme ook niet wil bestrijden, eerder bestendigen.
Ik volg de vogels in volle vlucht en ik droom van een luchtruim zonder einde, een plek van oneindige mogelijkheden. Wie weet wat voor blad er binnen een paar maanden uit de botten barst?
Er zijn momenten dat ik me nog eens wil omdraaien in bed en doen alsof de wereld me niet roept. Soms lukt dat, soms wat minder. Als de muizen de waterleiding van de vaatwasser doorknagen en de keuken herscheppen tot een zwembad, bijvoorbeeld.
Maar muizen kun je levend vangen en vervolgens uitzetten in het veld. En de rust keert terug.
Ongedierte rook je uit, desnoods met harde middelen.
Je glimlacht om de roekeloosheid van de raaf, de koele berekening waarmee hij zijn vleugels spreidt boven de dampen van schoorstenen, de smeulende resten van sigaretten. Handig, zo’n bondgenoot, zeg je mij, om je te bevrijden van gewriemel tussen je veren dat daar niet thuishoort, van venijn dat bijt en steekt, parasieten die veel meer plaats innemen dan ze zouden mogen. Raven zijn slim. Ze gebruiken wat voorhanden is. En wij geven ze volop munitie.
Is er iets wat nu toekijkt van op grote hoogte, naar die elegante blauwe bol in het onmetelijke luchtruim, en glimlacht? Is er iets wat de koele berekening kan appreciëren van de planeet om haar vleugels te spreiden boven de gloeiende aarde, de hete winden, de verdroogde grond? Eén vonk is genoeg. Handig, zo’n bondgenoot, om zich te bevrijden van het gewriemel op haar huid dat daar niet thuishoort, van venijn dat kapt en graaft, van parasieten die veel meer verwoesten dan ze zouden mogen. De planeet is slim. Ze gebruikt wat voorhanden is. En wij hebben haar volop munitie gegeven.
Ongedierte rook je uit, desnoods met harde middelen.
(c) Jurgen Walschot
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
‘Is het mijn verbeelding, of zijn de nachten de laatste tijd veel langer dan de dagen?’ Robin en Reya zitten tussen de wortels van Yggdrasil, de majestueuze naaldboom die de hele bibliotheek van Mendel overschaduwt. De avondschemer trekt lange, donkere sporen tussen de boekenrekken. ‘Toen je hier aankwam, was het nog zomer’, knikt Reya. ‘In de serres merken we daar weinig van, maar intussen is het buiten winter. Misschien is het zelfs al Kerstmis.’ ‘Kers-wat?’ Reya kijkt toe hoe Robin langzaam de pagina’s omdraait van het oude boek dat ze voor hem uit het rek heeft gehaald. De kaft is gevlekt en een beetje rafelig. Op de kaft staat Jul – maar dat kan hij niet lezen. ‘Mensen waren vroeger bang van het donker’, vertelt ze. ‘Dat de dagen in de winter altijd maar korter werden, joeg hen angst aan. Misschien zou er uiteindelijk helemaal geen dag meer overblijven, alleen maar nacht. Maar gelukkig gaat het niet zo. Op een bepaald moment, na het allerdonkerste midden van de winter, komt het licht beetje bij beetje weer terug. Dat wilden ze vieren.’ Robin staart naar afbeeldingen van landschappen vol sneeuw onder koude nachthemels, vreugdevuren met lachende kinderen eromheen, groene takken vol slingers, kaarsen en sterren. ‘Kaarsen in de bomen! Wat een fantastisch idee.’ Reya haalt de schouders op. ‘Er zal er vast nu en dan wel een in brand gevlogen zijn. Maar ze bleven het doen.’ ‘Waarom gebruikten ze alleen maar naaldbomen?’ ‘Dat zijn de enige die groen blijven in de winter.’ Robin blikt omhoog naar de kruin van Yggdrasil, die in het schemerdonker niet meer groen maar zwart is. ‘Dat hangt ervan af.’ ‘Kijk’, wijst Reya, ‘dit vind ik leuke prenten.’ Over de pagina’s huppelt een goedgemutste kabouter in warme groene kleren, met een paar rendieren en een vracht aan pakjes in zijn kielzog. Op sommige prenten is hij geen kabouter maar een grote man, met een stevige baard en een brede lach. Robin bladert door, naar bladzijden van rijkelijk gedekte tafels, vrolijke gezichten aan de maaltijd, gesuikerde appels als dessert en het uitpakken van geschenken. ‘Het ziet er gezellig uit, Kerstmis.’ Helemaal aan het eind is er ook een tekening met daarop iets wat lijkt op drie berooide vluchtelingen, twee volwassenen en een zuigeling, in het hooi van een schuurtje. ‘Wie zijn dat?’ Reya haalt de schouders op. ‘Die mochten zeker niet meedoen. Je hebt overal vervelende mensen.’ Plots veert Robin op. ‘Zullen we beslissen dat het vandaag Kerstmis is en Yggdrasil versieren? Dat is toch een naaldboom?’ Reya gaapt hem aan maar begint dan te lachen. ‘Ja! Met slingers en appels en…’ ‘En ik kan misschien wel wat gloeiende steentjes aan elkaar rijgen om tussen de takken te vlechten.’ ‘Dat lijkt me niet veel veiliger dan kaarsen.’ ‘Doe niet zo flauw.’ ‘Die boom is enorm. Waar vinden we alles wat we nodig hebben?’ ‘We hoeven hem toch niet helemaal te versieren? Een klein stukje is genoeg. We zijn maar met ons twee, niet met een heel dorp.’ ‘Mendel is er ook nog.’ Robin knikt. ‘Denk je dat hij dit een goed idee zou vinden?’ Reya haalt de schouders op. ‘We vragen het hem als we klaar zijn.’
Versieringen bij elkaar zoeken lukt beter dan Reya had gedacht. De serres zijn gul aan ronde vruchten en taaie lianen. Rozenbottels en knalgele plukjes mos zijn net zo mooi als kerstballen of lampjes en in sommige van Mendels oude voorraadkasten liggen spullen die hij al een eeuwigheid niet meer gebruikt en waarvan ze slingers kunnen knutselen. Robin komt terug met een vrachtje kiezels die hij aan elkaar rijgt met ijzerdraad en een kabel die volgens hem écht geen vlam kan vatten. Als ze alles voorbereid hebben, moeten ze er ook nog mee naar boven. De onderste takken van Yggdrasil zitten vreselijk hoog, maar Reya en Robin weten intussen hoe ze vanop het bovenbalkon van de bibliotheek op een laaghangende tak kunnen raken. Maar als ze er eenmaal staan, een wankel evenwicht zoekend op de ruige bast met zware tassen vol materiaal over hun schouders, voelt Reya haar maag tot helemaal onderaan in haar buik zakken. ‘Het is pikkedonker in de boom.’ Robin grijnst. ‘Prima.’ ‘Hoezo, prima?’ ‘Zo zie je het licht juist beter.’ Reya voelt vingers om haar hand, Robins warme greep die haar omhoog trekt. ‘Wacht maar af.’
(c) Jurgen Walschot
Wil je de Zaailing graag helemaal opgemaakt in Mendel-stijl lezen? Klik hier.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Dit is een seizoen van soberheid. De bomen zijn uitgekleed, de dagen zijn spaarzaam met hun licht. Alleen de belangrijke dingen spreken nog, omdat alleen het belangrijke zich nog toont.
(c) Inaya photography
Dit is ook wel een seizoen van somberheid. Kerst in Fauch, noem ik de reeks foto’s die ik deze week op Instagram en Facebook zet, omdat we de eerste week van het winterverlof bij mijn ouders doorbrengen. Maar dit jaar zal ik geen kerst vieren. Niet omdat we niet met familie aan tafel zitten, niet omdat we de feestdagen overslaan, maar omdat het niet genoeg wintert om het gevoel op te roepen dat voor mij bij Kerstmis hoort. Twintig jaar geleden lag de sneeuw natuurlijk ook al niet elke winter metersdik, maar ten laatste midden november waren de bomen bladvrij en het was een lange, koude, kale maand in aanloop naar de feestdagen. Midwinter voelde als – effectief – het midden van de winter. Nu is de herfst pas goed voorbij. Het mag dan wel donker zijn, daar hoort wat mij betreft nog niet al te veel glühwein bij.
(c) Inaya photography
De winkelcentra staan vol nepkerstbomen en overal klinkt belletjesmuziek, maar dat is geen troost. Ik betreur het gebrek aan diepe wintersfeer, zoals ik veel betreur aan de manier waarop de zaken zich de laatste jaren steeds duidelijker aan het ontwikkelen zijn. Alleen de commercie en de stemmingmakerij draaien op volle toeren. We leven in tijden waarin licht en donker nog nooit zo sterk gepolariseerd waren, aan welke kant van het kleurenspectrum je je ook bevindt.
Ook in onze families houden we het, alsof het zo afgesproken is, dit jaar erg sober. Geen uitpuilende stapels cadeautjes onder enorme kerstbomen. Een paar kaarsen en een helpende hand bij het eten zullen ruimschoots volstaan.
(c) Inaya photography
Ik keer mij naar de natuur en laat alles los wat mij niet meer dient. Oude ideeën rijp om te vergaan, hardnekkig krappe patronen die langzaam barsten als bolsters om af te werpen. Kerstmis zelf ook, desnoods, of toch zoals ik daar warme herinneringen aan koester uit mijn kindertijd.
Ik graaf me in tussen het mos en de zwammen, ik word stil als de lucht tussen het web van wachtende takken. De dagen zijn, hoe onmerkbaar ook, alweer aan het lengen.
We treffen elkaar op het plein – er staat wind, het is helder Ik kom van overal en jij, jij moet nergens zijn Reizigers rennen op weg naar hun trein zelfs de wolken hebben hemelse haast Ik voel hoe de hoop schuilt onder mijn jas de wereld is twee mensen klein
Soul studies #1 (c) Inaya photography // art by Anthony Gormley
Nee, het begon natuurlijk al veel vroeger, voor er sprake was van welk liedje dan ook. Het begon met een vonk, een moment van vertrouwen, ogen dicht en springen, het onbekende tegemoet. Zo doet het leven dat soms: we krijgen maar heel even de tijd om te aarzelen. En als we niet springen op het moment dat de uitnodiging komt, is het moment onherroepelijk voorbij.
Soms heeft het te maken met professionele keuzes, soms met familiale beslissingen of heel persoonlijke intuïties. Het maakt niet uit: we horen de roep en we besluiten hem te volgen, of niet.
Ik sprong, die keer. Ik besloot om te vertrouwen, ook al begreep ik niet waar dat vertrouwen vandaan kwam. Maar zoals altijd wanneer de ziel het voor het zeggen heeft, weet die het echt wel beter dan wij.
Mijn handen zochten een melodie jouw stem was al jarenlang stil Nu is er dat deuntje dat drijft op de wind…
Een van de grootste geschenken die we iemand anders kunnen geven, is de gave van ruimte: een plek om datgene wat de nood heeft om gehoord te worden te mogen uiten, een veilige plaats om dat wat diep persoonlijk is, doorvoeld en heel erg kwetsbaar, naar buiten te mogen brengen.
Want hoe sterk we ook geworden zijn, ieder van ons blijft kwetsbaar. We dragen wonden mee, diepe oude pijnen die we soms hebben leren bedekken of maskeren, maar die op gekke momenten de kop opsteken en denken dat ze ons, door ons leven te dirigeren, beschermen tegen erger.
Op een bepaald moment moet je ze durven uitspreken. Durven zeggen: dit is wat mij zeer doet, dit is waar ik moeite mee heb. Niet om de ander daarvan de schuld te geven, niet opdat die plotseling allerlei dingen zou gaan doen om jou daarvan te bevrijden – dat kan ook helemaal niet, het is en blijft jouw pijn, jouw wonde. De ander is dan misschien je spiegel, hij is jou nooit iets verplicht.
Maar zo naakt durven zijn, is een geschenk.
(c) Inaya photography // art by Anthony Gormley
Jezelf durven tonen, gezien worden, tot op de bodem van je kwetsbaarheid, dat is voorbij de angst gaan dat je zult worden afgewezen, voorbij de overtuiging dat je sterk moet zijn om geliefd te zijn.
Een ander de ruimte geven om zó kwetsbaar te zijn, is toegelaten worden tot iemands diepste intimiteit, weten en ervaren dat je hun vertrouwen waard bent. Want op dat moment zijn ze een weekdiertje in je handen – zonder schelp.
Waar je je ook bevindt in dit verhaal, koester die kwetsbaarheid. Ze is zelden pijnloos, maar ze is het mooiste wat er is.
Ik haal mijn angst van onder mijn jas Jij zegt: wees gewoon wie je bent Want wie zich niet blootgeeft, die wordt niet herkend.
Soul studies #3 (c) Inaya photograhy // art by Anthony Gormley
Ik was het bijna vergeten, maar vandaag kwam het opeens in mijn gedachten.
“We denken vaak aan goed en kwaad – licht en duister – in termen van strijd, en we zien die strijd vaak verbeeld in de vorm dat het licht het duister overwint, voor eens en altijd. Dit is een misvatting. De enige soort van overwinning die het licht ooit kan behalen, is om er te ZIJN. Hoe klein ook, hoe tijdelijk ook. Want anders was er alleen maar duister. Daar waar licht is, is op dat moment geen ruimte voor duister. Daarin schuilt de overwinning.”
Laat avondlicht tijdens storm (c) Inaya photography
Het is een citaat uit Meditations on the tarot, een omvangrijk en zeer indrukwekkend boekwerk van een anonieme auteur. (Die intussen al niet meer anoniem is, maar dat geeft niet. Zijn intenties waren zuiver. Het boek heeft een sterk mystiek-christelijke inslag die ik niet per se altijd volg, maar het is zonder meer een fantastisch boek. Je moet het maar doen, ruim 600 bladzijden vullen over de Grote Arcana alleen, 22 diepe filosofische meditaties over de menselijke aard en de relatie tot het goddelijke.)
Ik heb over het beeld in dit citaat misschien al geschreven op deze blog, maar als dat effectief zo is, vind ik het stuk niet meer terug. Mijn geheugen op dat vlak is een zeef, en zoekfuncties willen wel eens haperen. In elk geval: het moest opnieuw de wereld in, voelde ik.
Het bovenstaande is geen letterlijk citaat, zelfs geen vertaling (het boek was lang alleen maar te vinden in het Duits en het Engels). Maar het vat wel de kern van wat ik koester als een zeer krachtig en rijk inzicht.
Duister is misschien wel de basistoestand van het universum. En dat zal altijd zo blijven. De enige soort van overwinning die het licht ooit kan behalen, is om er te ZIJN.Hoe klein ook, hoe tijdelijk ook. Daar waar licht is, is op dat moment geen ruimte voor duister.
Zullen we afspreken dat jij verdwijnt en ik je terugvind? Verstoppertje spelen tussen de stoeptegels, een paar levens overslaan en dan weer opduiken in een andere tijd. In dit spel is niets te winnen. We treffen elkaar alleen telkens weer, als in een deurenkomedie maar dan ernstig.
Soms wordt het donker. Dan weer licht het beeld op. Het verhaal gaat intussen gewoon door. Wie even met de ogen knippert, heeft al iets gemist.
Maar we hoeven elkaar niet uit te leggen dat elke ontmoeting een echo bergt. Tussen ons trilt een almaar rijker web van verbindingen, gewelvenhoog gestapelde boventonen. De samenzang zwelt met elk akkoord.
Strijk neer, een lang ogenblik, uitgelicht als een icoon, een cliché. Voel hoe de diepste funderingen telkens weer nieuwe structuren dragen.
Strengel je vingers tussen de mijne. Ik graaf graag diep. Jij daagt me uit om boven mijzelf uit te torenen. Van op de galerij fluister ik over vleugels en het luchtruim. Jij strekt je vlerken.
Laten we het licht houden. Zullen we afspreken dat ik verdwijn en jij me terugvindt?
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Misschien komt dat door mijn naam, een Scandinavische naam die beter past bij ruige dennenbossen en fjorden en meters sneeuw dan hier, in het Vlaamse polderlandschap waar hij steevast verkeerd uitgesproken wordt.
Mijn mama had ook een zwak voor Scandinavië, daarom heeft ze haar beide kinderen Noorse namen gegeven. Geen van drieën zijn we er ooit echt geweest (tot ik tenslotte vorig jaar twee weken op residentie naar Zweden mocht), maar als kind liet ik mijn vinger glijden langs de boeken van Margit Söderholm en Sigrid Undset op de boekenplank. Mijn mama vond ze prachtig. Ik was vooral gefascineerd door het feit dat de naam van Kristin Lavransdochter maar één letter verschilde van de mijne, het leek telkens bijna alsof ik mezelf op de cover van een boek aantrof. Hoewel ik geen enkele van die boeken ooit las, werd er toen toch iets gezaaid.
Dat ik Ronja de roversdochter in mijn hart draag boven zowat mijn hele boekenkast, had toen ik het boek als kind ontdekte niks te maken met het feit dat Lindgren Zweedse was. Maar dat ik er zoveel van ben blijven houden, heeft daar volgens mij wel mee te maken. Maar op een vreemde manier. Want ik heb eigenlijk heel weinig met Lindgrens andere boeken. Ik ben totaal niet dol op Pippi Langkous, bijvoorbeeld. Kinderen van Bolderburen vind ik oeverloos saai. Maar het bos van Ronja, waar de roversburcht van Mattis uitkijkt over de woeste rivier, de donkere dennen en de rotsspleten, waar de aardmannen en de vogelheksen huizen en je het leven in de natuur bijna kunt proeven en ruiken, dát is waar ik thuiskom. En ja, dat heeft ook met de illustraties te maken, laat ik dat maar gewoon toegeven.
Ik heb geen lijf om in het hoge noorden te gaan wonen, denk ik. Noch de koude, noch de lichte zomers en duistere winters zouden me fysiek goed afgaan. Maar soms droom ik er toch van. Want ik ben er een stukje van mijn hart verloren. Aan wat? Geen idee. Aan de droom die ik erfde van mijn moeder? Aan Ronja? Aan de trollen en moenen? Aan de echo van iets ouds en tijdloos? Soms lijkt het alsof ik voorouders heb daar, alsof er nog iets van die cultuur ruist in mijn bloed. Er is een deeltje van mij dat met onzichtbare draadjes vast hangt aan Scandinavië, aan de taal en het landschap rond de poolcirkel.
Naar Zweden gaan vorig jaar was dan ook bijzonder op een symbolische manier maar heeft mijn honger naar het land niet gestild. Dat is ook helemaal niet erg. Er zijn gewoon meer draadjes bijgekomen. Eentje daarvan loopt naar Embla Granqvist, een jonge illustrator die ik toen ontmoette en die wondermooie dingen doet met aquarel. Samen zijn we al een aantal maanden bezig een prentenboek voor te bereiden. En toen ik een tijdje geleden polste of ze misschien zin had om samen een Engelstalige winterwenskaart te maken, een kleine internationale samenwerking, was ze meteen heel enthousiast.
Als mijn mama kerstkaarten verstuurt (zoals zij ze noemt en ik ze eigenlijk ook blijf noemen, al hangt er voor mij totaal geen religieuze connotatie meer aan, het is gewoon een mooi woord), dan móét daar sneeuw op staan. Het leidt vaak tot pijnlijk sentimentele clichés in keuze van kaarten (sorry, mams), maar ik begrijp het ergens ook wel. En Embla ook. Sneeuw is in Scandinavië natuurlijk lang niet zo sterk verbonden met ‘kerst’ (of ruimer gesteld: de feestdagen in het diepst van de winter) als bij ons. Maar Embla woont tegenwoordig in Denemarken, en daar sneeuwt het nauwelijks. Nooit gedacht dat ik sneeuw zou missen, schreef ze mij. Maar dat doet ze dus wel degelijk, en daarom schildert ze hem in de winter vaak.
Het idee voor de kaart ontstond bij een ouder schilderijtje van Embla waarop een kind een wit rendier omhelst. De sfeer die erin zat, sprak de Ronja in mij, dat oude, stille kind met Noorse wortels, heel erg aan. Maar het hoefde geen rendier te zijn, zei Embla, die mijn knipoogjes over clichés en Rudolf-met-de-rode-neus had opgepikt en het schilderij sowieso wilde hermaken.
Tijdens mijn reis naar de VS deze zomer zag ik in een tentoonstelling een opgezette eland. Ik was zwaar onder de indruk van de omvang van het dier, en dat was het eerste wat in mij opkwam dat mogelijk nog beter zou werken dan een rendier. Het idee sprak ons allebei aan. En ook elanden kunnen trouwens wit zijn. Ga eens googelen en val achterover. (Of nee, ga niet googelen, en kijk eerst onderaan deze blog.)
Ik ben dus geen klein beetje blij en trots om dit werkje te mogen voorstellen. Mijn innerlijke Ronja doet een vreugdedansje en weet dat ze thuis is.
Voor wie er even blij van wordt als ik: dit kaartje is te koop (2,5 euro/stuk) en ik laat er een beperkt voorraadje van drukken. Spreek mij aan, vind me op Messenger of stuur een mailtje, en ik zorg dat het tot bij jou raakt.
