Een auteurslezing aan de hand van deze affiche? Dat kan! Meer info hier.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Ongedierte rook je uit, desnoods met harde middelen.
Je glimlacht om de roekeloosheid van de raaf, de koele berekening waarmee hij zijn vleugels spreidt boven de dampen van schoorstenen, de smeulende resten van sigaretten. Handig, zo’n bondgenoot, zeg je mij, om je te bevrijden van gewriemel tussen je veren dat daar niet thuishoort, van venijn dat bijt en steekt, parasieten die veel meer plaats innemen dan ze zouden mogen. Raven zijn slim. Ze gebruiken wat voorhanden is. En wij geven ze volop munitie.
Is er iets wat nu toekijkt van op grote hoogte, naar die elegante blauwe bol in het onmetelijke luchtruim, en glimlacht? Is er iets wat de koele berekening kan appreciëren van de planeet om haar vleugels te spreiden boven de gloeiende aarde, de hete winden, de verdroogde grond? Eén vonk is genoeg. Handig, zo’n bondgenoot, om zich te bevrijden van het gewriemel op haar huid dat daar niet thuishoort, van venijn dat kapt en graaft, van parasieten die veel meer verwoesten dan ze zouden mogen. De planeet is slim. Ze gebruikt wat voorhanden is. En wij hebben haar volop munitie gegeven.
Ongedierte rook je uit, desnoods met harde middelen.
(c) Jurgen Walschot
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
‘Is het mijn verbeelding, of zijn de nachten de laatste tijd veel langer dan de dagen?’ Robin en Reya zitten tussen de wortels van Yggdrasil, de majestueuze naaldboom die de hele bibliotheek van Mendel overschaduwt. De avondschemer trekt lange, donkere sporen tussen de boekenrekken. ‘Toen je hier aankwam, was het nog zomer’, knikt Reya. ‘In de serres merken we daar weinig van, maar intussen is het buiten winter. Misschien is het zelfs al Kerstmis.’ ‘Kers-wat?’ Reya kijkt toe hoe Robin langzaam de pagina’s omdraait van het oude boek dat ze voor hem uit het rek heeft gehaald. De kaft is gevlekt en een beetje rafelig. Op de kaft staat Jul – maar dat kan hij niet lezen. ‘Mensen waren vroeger bang van het donker’, vertelt ze. ‘Dat de dagen in de winter altijd maar korter werden, joeg hen angst aan. Misschien zou er uiteindelijk helemaal geen dag meer overblijven, alleen maar nacht. Maar gelukkig gaat het niet zo. Op een bepaald moment, na het allerdonkerste midden van de winter, komt het licht beetje bij beetje weer terug. Dat wilden ze vieren.’ Robin staart naar afbeeldingen van landschappen vol sneeuw onder koude nachthemels, vreugdevuren met lachende kinderen eromheen, groene takken vol slingers, kaarsen en sterren. ‘Kaarsen in de bomen! Wat een fantastisch idee.’ Reya haalt de schouders op. ‘Er zal er vast nu en dan wel een in brand gevlogen zijn. Maar ze bleven het doen.’ ‘Waarom gebruikten ze alleen maar naaldbomen?’ ‘Dat zijn de enige die groen blijven in de winter.’ Robin blikt omhoog naar de kruin van Yggdrasil, die in het schemerdonker niet meer groen maar zwart is. ‘Dat hangt ervan af.’ ‘Kijk’, wijst Reya, ‘dit vind ik leuke prenten.’ Over de pagina’s huppelt een goedgemutste kabouter in warme groene kleren, met een paar rendieren en een vracht aan pakjes in zijn kielzog. Op sommige prenten is hij geen kabouter maar een grote man, met een stevige baard en een brede lach. Robin bladert door, naar bladzijden van rijkelijk gedekte tafels, vrolijke gezichten aan de maaltijd, gesuikerde appels als dessert en het uitpakken van geschenken. ‘Het ziet er gezellig uit, Kerstmis.’ Helemaal aan het eind is er ook een tekening met daarop iets wat lijkt op drie berooide vluchtelingen, twee volwassenen en een zuigeling, in het hooi van een schuurtje. ‘Wie zijn dat?’ Reya haalt de schouders op. ‘Die mochten zeker niet meedoen. Je hebt overal vervelende mensen.’ Plots veert Robin op. ‘Zullen we beslissen dat het vandaag Kerstmis is en Yggdrasil versieren? Dat is toch een naaldboom?’ Reya gaapt hem aan maar begint dan te lachen. ‘Ja! Met slingers en appels en…’ ‘En ik kan misschien wel wat gloeiende steentjes aan elkaar rijgen om tussen de takken te vlechten.’ ‘Dat lijkt me niet veel veiliger dan kaarsen.’ ‘Doe niet zo flauw.’ ‘Die boom is enorm. Waar vinden we alles wat we nodig hebben?’ ‘We hoeven hem toch niet helemaal te versieren? Een klein stukje is genoeg. We zijn maar met ons twee, niet met een heel dorp.’ ‘Mendel is er ook nog.’ Robin knikt. ‘Denk je dat hij dit een goed idee zou vinden?’ Reya haalt de schouders op. ‘We vragen het hem als we klaar zijn.’
Versieringen bij elkaar zoeken lukt beter dan Reya had gedacht. De serres zijn gul aan ronde vruchten en taaie lianen. Rozenbottels en knalgele plukjes mos zijn net zo mooi als kerstballen of lampjes en in sommige van Mendels oude voorraadkasten liggen spullen die hij al een eeuwigheid niet meer gebruikt en waarvan ze slingers kunnen knutselen. Robin komt terug met een vrachtje kiezels die hij aan elkaar rijgt met ijzerdraad en een kabel die volgens hem écht geen vlam kan vatten. Als ze alles voorbereid hebben, moeten ze er ook nog mee naar boven. De onderste takken van Yggdrasil zitten vreselijk hoog, maar Reya en Robin weten intussen hoe ze vanop het bovenbalkon van de bibliotheek op een laaghangende tak kunnen raken. Maar als ze er eenmaal staan, een wankel evenwicht zoekend op de ruige bast met zware tassen vol materiaal over hun schouders, voelt Reya haar maag tot helemaal onderaan in haar buik zakken. ‘Het is pikkedonker in de boom.’ Robin grijnst. ‘Prima.’ ‘Hoezo, prima?’ ‘Zo zie je het licht juist beter.’ Reya voelt vingers om haar hand, Robins warme greep die haar omhoog trekt. ‘Wacht maar af.’
(c) Jurgen Walschot
Wil je de Zaailing graag helemaal opgemaakt in Mendel-stijl lezen? Klik hier.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Zullen we afspreken dat jij verdwijnt en ik je terugvind? Verstoppertje spelen tussen de stoeptegels, een paar levens overslaan en dan weer opduiken in een andere tijd. In dit spel is niets te winnen. We treffen elkaar alleen telkens weer, als in een deurenkomedie maar dan ernstig.
Soms wordt het donker. Dan weer licht het beeld op. Het verhaal gaat intussen gewoon door. Wie even met de ogen knippert, heeft al iets gemist.
Maar we hoeven elkaar niet uit te leggen dat elke ontmoeting een echo bergt. Tussen ons trilt een almaar rijker web van verbindingen, gewelvenhoog gestapelde boventonen. De samenzang zwelt met elk akkoord.
Strijk neer, een lang ogenblik, uitgelicht als een icoon, een cliché. Voel hoe de diepste funderingen telkens weer nieuwe structuren dragen.
Strengel je vingers tussen de mijne. Ik graaf graag diep. Jij daagt me uit om boven mijzelf uit te torenen. Van op de galerij fluister ik over vleugels en het luchtruim. Jij strekt je vlerken.
Laten we het licht houden. Zullen we afspreken dat ik verdwijn en jij me terugvindt?
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
als we nu eens naar de sterren keken met onze voeten op de donkere grond en ons heel heel klein voelden, zaadjes klaar om te ontkiemen
hoe nieuw zou dat zijn
(c) Jurgen Walschot
als we nu eens een droom plantten hem toedekten met fluwelen vingers en fluisterden: ik zie je al uitbarsten in uitbundig blad
hoe licht zou dat zijn
als we nu eens niets moesten van onszelf of van elkaar alleen onze armen openden en nabijheid zaaiden
hoe warm zou dat zijn
Zaailing #71 is onze nieuwe winterwenskaart in drievoud!
Bestellen kan via mail of de webshop. Verzending gratis vanaf bestellingen t.w.v. 20 euro. Wees er snel bij. Meer info vind je hier.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Een pad laat zich maar één stap per keer lopen. En met elke pas verschuift alles subtiel van perspectief.
Bomen die als
wachtposten toekijken hoe wij langslopen, wijken geleidelijk terug uit ons
blikveld. Contouren die we niet vermoedden, komen steeds scherper in beeld. De
diepte waar we doorheen wandelen wordt rijker, het woud zelf een omhelzing.
De nevel die zich
tussen de stammen weeft, kleeft aan onze jassen en onze haren. Het dikke bed
van bladeren dempt onze passen op de weg omhoog. Dit is terrein waar maar
weinigen zich wagen, maar wij zijn er thuis.
Je wijst mij op de vlammende contrasten, op de penseellijnen die stromen tussen bodem en kruin. Ik vlecht ze tussen mijn taal en ga steeds helderder zien. Een lied ontsnapt aan mijn lippen. Het leert jou de woorden voor wat zich pas blootgeeft als je dicht genoeg genaderd bent. Je ogen worden zachter.
Hoe langer we lopen, hoe minder houvast we nodig hebben. Hoeveel stappen hebben we al gezet sinds deze tocht begon?
Misschien slaan we bovenaan de heuvel even kamp op. Voor een adempauze, een knik, een enkel zacht woord. Als we het willen, kunnen we dan achterom kijken – en vaststellen hoe onwaarschijnlijk ver we samen al gekomen zijn.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Hier sta je dan. Ik zal je niet zeggen dat het geen pijn doet. En ik zal, hoe graag ik dat ook zou willen, je niet toewensen dat het snel overgaat. Leren leven met verdriet vraagt tijd.
Tijd – was er niet ergens een sprookje dat vertelde over wonden die geheeld worden, of op zijn minst verzacht? Dichter bij de waarheid is dat we de tijd scheppen met beide handen tegelijk, ongeveer zoals je zand schept om een kuil te graven, waarin je vervolgens oude dromen bergt. Je kunt ze ook uitstrooien, als dat je een goed idee lijkt, over water liefst. Dat weet waar het heen moet vloeien.
Wat ook mooi zou zijn, is dat het zand daar zachtjes bezinkt. En dat het water stilaan helderder wordt, terwijl het stroomt zoals het altijd doet, in lange, brede banen, naar zee.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Een Zaailing met wat uitleg erbij – omdat het zo’n leuk concept is! En het hoeft niet altijd de schrijver te zijn die de dingen uitlegt… Zo schrijft Jurgen het op zijn blog:
“Al jaren is oktober gelinkt aan tekenen. Acties zoals #inktober trokken wel mijn aandacht maar stootten me ergens ook af. Dit jaar voegde Kunstwerkt er nog een online tekenchallenge aan toe: A Paper / A Day en daagde iedereen uit om een maand lang te tekenen. ‘Af en toe of elke dag’. Als tekenleraar op Sint-Lukas vraag ik de leerlingen om dit een schooljaar lang te doen. Elke dag een schets, krabbel, tekening, studie… betere training om te leren tekenen bestaat er volgens mij niet. Dit jaar nodigde ik hen ook uit om deel te nemen aan #apaperaday19 en hun werk te delen. En met mijn voorbeeldfunctie in het achterhoofd flapte ik eruit dat ik ook zou meedoen. (Er verder geen rekening mee gehouden dat ik een drukke maand tegemoet ging, met twee boekvoorstellingen, workshops, lezingen, verjaren…) Ik riep op om uit onze comfortzone te komen en een maand lang eens iets anders uit te proberen en dit te delen met ‘de wereld’. Als onderwerp koos ik de planten waarmee ik me thuis omring: A PLANT / A DAY. Ondertussen zitten we al aan dag 13 en mits wat stunt- en vliegwerk ben ik erin geslaagd om elke dag een pagina te posten via mijn Instagrampagina.”
Als Jurgen origineel en uitdagend materiaal produceert, over een thema dat mij heel dierbaar is nog wel, dan gaat mijn pen natuurlijk jeuken. Dus…
“Vanaf dag 1 van de tekenchallenge volgde Kirstin de tekeningen en liet haar schrijfpen op de tekeningen los. Uit al deze fragmenten heeft ze de 68e zaailingtekst gedistilleerd.”
Ik ben van plan om het vol te houden tot en met de laatste dag. Het is fijn schrijven in brokjes, fragmenten en motieven. Het is een leuke uitdaging thema’s en beelden te laten terugkeren op andere manieren, net zoals Jurgen dat in zijn beelden doet.
En (niet zo) stiekem hoop ik dat we met die hele reeks nog iets leuks kunnen doen eens ze af is. De titel van de cyclus ligt nu al vast, en het is ook de titel van de Zaailing deze week: Praten in sporen. Dat is behalve een leuke woordspeling op Jurgens collagetechniek én de voortplantingswijze van varens, zwammen en schimmels ook een verwijzing naar een passage uit het magistrale Benedenwereld van Robert MacFarlane, over het belang om de natuur en onze plaats daarin met heel andere ogen te gaan zien én beschrijven…
Praten in sporen
toon me je snippers laat mij je breuklijnen lezen en de gekartelde randen van je angsten
we snijden vensters uit op verleden en verlangen blikken terug naar iets beters dan de beduimelde bladzijde van het hier en nu
maar hier en nu is wat we zijn een veeg, een droom, een vergif
de nacht brengt dromen in vergeten talen kringen die zich teder herhalen als een voornemen of een val
op arme grond beperkt de schade zichzelf
wat kunnen wij anders dan praten in sporen, een stuntelige afdruk laten van koffievlek of ongeluk, de echo van een beeld dat ons achtervolgt
ik laat jou langzaam wortelen dag na dag de bodem aftasten met aarzelende aanzetten doen alsof je alleen uit blad bestaat
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Twee keer Londen // twee keer kunst // twee meditaties over ruimte en tijd
(c) Jurgen Walschot
Zaailing #66 – De magiër
(c) Jurgen Walschot
Ze noemen het de grote verdwijntruc, maar hij weet wel beter.
Het is geen kunst om één te worden met de stad, op te gaan
in het decor van voort deinende massa’s, statige straten, roerloze monumenten.
Al wat je nodig hebt, is een matig talent in camouflage en het verlangen jezelf
te verliezen. Voor je het weet, merkt niemand je meer op.
Wie zelf niet gezien wordt, observeert beter.
De sluiers van de tijd zijn dun. Hij kijkt toe hoe ze
langslopen, een voor een, op weg naar iets waarvan ze denken dat het ertoe
doet. Glaswand of tralies, tussenstation of eindbestemming, ze wanen zich
altijd wel ergens thuis.
Hij gaat nergens heen. Dit is zijn territorium, de uitsnede
die hij zichzelf heeft bemeten. Boten zullen langsdrijven, de somberste wolken
zullen de wedstrijd met de torens over wie het hoogste kan reiken onveranderd
winnen. Om hem heen verandert de wereld, maar hij blijft dezelfde.
Magiërs hebben flair, dat weten we al lang. Heksen werden
verbrand voor minder, maar dat waren dan ook vrouwen.
De avond valt. Goedkeurend kijkt hij toe hoe de stad zichzelf optrekt, steen voor steen, tot het bolwerk dat hij is.
Zaailing #67 – De belofte van licht
ooit was ik er bang van maar intussen heb ik geleerd duister heeft altijd een deur
misschien niet meer dan een glinstering, een belofte van vergulde dromen buiten elk bereik
maar beweging lijkt de regel zelfs de moederschoot perst en spuwt haar kinderen uit
we haasten ons naar de uitgang volgens sommigen is dat waar het leven begint
ik wuif de dierbare schimmen na laat mij het duister maar en de belofte van licht
alle beelden (c) Jurgen Walschot
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
Verdriet zinkt naar het diepste punt zoals schatten dat doen herinneringen waarvan we nog niet weten of we ze wel willen bewaren. Wat ons raakt, doorboort ons en precies die wonde wordt de plek van waaruit we groeien omhelzen als we durven en alles wat vooraf kwam stralend in de schaduw laten.
ZAAILINGEN is een project van schrijfster Kirstin Vanlierde en tekenaar Jurgen Walschot. Zaailingen zijn creatieve scheuten. Zij schrijft bij de beelden, hij tekent bij de tekst.
